Муус устар 8
Муус устар 8 диэн Григориан халандаарыгар сыл 98-с күнэ (ордук хонуктаах сылга 99-c күнэ). Сыл бүтүө 267 күн баар.
Бэлиэ күннэр
- Сыгааннар аан дойдутааҕы күннэрэ. 1971 сыллаахха бу күн Лондон аттыгар Сыгааннар аан дойдутааҕы бастакы кэнгириэстэрэ буолбут. Сыгаан өрөгөйүн ырыатын уонна былааҕын бигэргэппиттэр.
Түбэлтэлэр
- Екатерина II Москубаны суһаллык чумааттан быыһыыр туһунан дьаһайбыт.
- 1782 — Екатерина II Арассыыйа куораттарыгар «норуот оскуолаларын» арыйар туһунан ыйаах таһаарбыт — сотору кэминэн бастакы босхо оскуолалар (Санкт-Петербурга сыл иннинэ олохтоммут оскуолалар кэнниттэн) аһыллыбыттар.
- Николай Костомаров хаайыллыбыттар.
- 1896 — Грецияҕа аныгы кэм I Сайыҥҥы Олимпия онньуулара саҕаламмыттар.
- 1902 — Арассыыйа уонна Кытай Маньчжурия туһунан сөбүлэҥ түһэрсибиттэр, Арассыыйа Маньчжурияттан бэйэтин сэриилэрин таһаарыах буолбут.
- 1912 — Арассыыйа бастакы ойуулуга (мультига) көрдөрүллүбүт: В. А. Старевич уһулбут «Прекрасная Люканида, или Война усачей с рогачами» куукула киинэтэ этэ.
- 1917 — урукку ааҕыынан кулун тутар 26 — Дьокуускай, Өлүөхүмэ уонна Бүлүү уокуруктарын көҥүл сахаларын уонна нуучча бааһынайдарын холбоһуктаах сийиэстэрэ саҕаламмыт. Сийиэс 22 күн үлэлээбит, муус устар 16 (29) күнүгэр түмүктэммит.
- 1939 — Незаметнай бириискэ Алдан куорат буолбут.
- 1939 — Алдан уокуруга үөскээбит. Уокурукка Төмтөөн, Томмот уонна Учур оройуоннара киирбиттэр.
- 1944 — Кырыымы ньиэмэстэртэн уонна румыннартан босхолуур кимэн киирии саҕаламмыт.
- 1957 — Саха Сиринээҕи территориальнай геология управлениета тэриллибит.
- 1966 — Леонид Брежнев ССКП Киин кэмитиэтин генеральнай сэкиритээринэн талыллыбыт.
- 1971 — Амма оройуонун Бөтүҥ сэбиэтин исполкомун бэрэссэдээтэлэ Анна Васильева (14.12.1916—1992) уонна уонна "Орто Халыма" сопхуос булчута Иван Волков (1925-2010) Социалистыы Үлэ Дьоруойдара буолбуттар.
- 1986 — ССКП Киин кэмитиэтин генеральнай сэкиритээрэ Михаил Горбачёв Тольяттига «перестройка» (уларыта тутуу) диэн тылы аан бастаан туттубут.
- Якуталмаз" баайын-дуолун федеральнай бас билиигэ төннөрөргө уонна федерация бас билиитигэр баар "АЛРОСА" АХ аахсыйаларын ыйааһынын 51% тириэрдэргэ дьаһайбыт. Бу кэмҥэ өрөспүүбүлүкэҕэ аахсыйа 40% баара (8% Бүлүү улуустарын аахтахха), АЛРОСА-ҕа бэйэтигэр — 23%, Мииринэй уонна Ленскэй оройуоннарга биирдии бырыһыан тиксэрэ, 23% үлэһиттэргэ, 5% — байыаннайдар социальнай гарантияларын пуондатыгар.
Төрөөбүттэр
- 1892 — Марк Жирков — саха бастакы идэтийбит композитора, Саха АССР уонна РСФСР искусствотын үтүөлээх үлэһитэ.
- 1914 — Реас Кулаковскай (31.05.1993 өлб.) — бэйиэт, суруйааччы.
- 1917 — Христофор Максимов — Саха АССР норуодунай уонна үтүөлээх артыыһа, мелодист.
Өлбүттэр
- 1922 — Иван Андросов (1891 төр.) — Байаҕантай улууһун Баайаҕа нэһилиэгиттэн төрүттээх Бастакы Аан Дойду сэриитин кыттыылааҕа, икки Георгиевскай кириэс кавалера.
- 1997 — Ефим Парахин (20.01.1913 төр.) Аҕа дойду Улуу сэриитин кыттыылааҕа, Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойа (1945)
- 1995 — Иван Данилов (29.02.1916, Хадан нэһилиэгэ, Сунтаар улууһа) — сэһэнньит, очеркист, публицист, ССРС суруйааччыларын Сойууһун чилиэнэ (1965).
- 1995 — Николай Рыкунов (1936.11.23 төр.) — бэйиэт, Нам улууһун бибилэтиэкэтэ кини аатын сүгэр.
- 2013 — Маргарет Тэтчер (1925 төр.) — XX үйэ аатырбыт бэлиитиктэриттэн биирдэстэрэ, Британия премьер миниистирэ.
|