Сүрүн сирэй

УРУБИИКИ диэн сиртэн ылыллыбыт



УРУБИИКИ — саҥа ситим-энциклопедия

Билиҥҥи кэмҥэ саха тылынан 20 643 ыстатыйа баар.

Арассыыйа Федерациятын Өрөспүүбүлэкэлэрэ

Саха Сирэ

Саха Сирэ, сорумдьу аата Саха Өрөспүүбүлүкэтэ (нууч. ) 1851 с. Иркутскай генерал-губернаторствотын Саха уобалаhа диэн ааттанан тэриллибитэ. Муус устар 27 күнүгэр 1922 с. Саха АССР тэриллибитэ. Ахсынньы 28 күнүгэр 1991 с. Саха ССР, 1992 с. кулун тутар 27 күнүттэн — Саха Өрөспүүбүлүкэтэ. Сибиир хотугулуу-илин өттүгэр сытар.

Сиһилии
Coat of Arms of Sakha (Yakutia).svg
Арассыыйа омуктара

Сахалар

Түүр тыллаах омук, Саха Сирин төрүт олохтоохторо. Саха тыла түүр тылларын бөлөҕөр киирэр. Омук ахсаана 600 000 тиийэр.

Сиһилии
Литература

Николай Неустроев

Саха литэрэтиирэтин төрүттээбит суруйааччылартан биирдэстэрэ, драматург уонна прозаик.

Сиһилии
Неустроев.jpg
Устуоруйа

Боотур

Былыр сэриилэһэргэ эрэ идэтийбит дьон. Боотуру кыра оҕо эрдэһиттэн ханна эмэ кистээн иитэллэрэ.

Сиһилии
Олонхо.jpg
Улуустар

Үөһээ Бүлүү улууһа

Саха Өрөспүүбүлүкэтин административнай тэриллиитэ. Сорох түүр тылларыгар ил эбэтэр дьон диэн суолталаах.

Сиһилии
Flag of Verkhnevilyuysky rayon (Yakutia).png
Култуура

Хомус

Хомус — саха музыкальнай инструмена.

Икки сыҥаах тимир ыккардынан олордуллубут тылын охсон тыаһатыллар.

1990 сыллаахха Дьокуускайга аан дойду норуоттарын хомуһун түмэлэ аһыллыбыт. Бу түмэл аһыллыытыгар Алексеев Иван Егорович — Хомус Уйбаан сүҥкэн өҥөлөөх.

Сиһилии
Sakha dress.jpg
Тыл

Саха тыла

Саха тыла диэн сахалар тыллара, түүр тылларыттан биирдэстэрэ. Саха Өрөспүүбүлүкэтин судаарыстыбаннай тыла.

Сиһилии
Yakut alphabet 1929.JPG
Бэлиэ күннэр

Олоҥхо күнэ

Саха омук былыыр былыргы дьыллар быыстарыттан сырдык уонна хараҥа, айыы уонна абааһы аймахтара утарыта турууларын, күрсүүлэрин туһунан уостан уоска бэриллэн кэлбит уус-уран айымньыта.

Сиһилии
Сзргэ на Табагинском мысе.JPG
Киинэ

"Мин үрдүбэр күн хаһан да киирбэт" киинэ

Николай Лугинов "Таас Тумус" айымньытыгар олоҕуран Любовь Борисова туруоруутугар сахалыы уус-уран киинэ.

Сиһилии
Movie film 35 soundtrack.jpg
Итэҕэл

Үрүҥ Аар Тойон

Айыы үөрэҕин быһыытынан сир-дойду, дьон-сэргэ үөскээ-һинин, олоҕун-дьаһаҕын, өйүн-санаатын, киһи быһыытынан иитиллэн тахсыытын көрдөрөр.

Сиһилии
География

Өлүөнэ турууктара

Саха Сирин биир геологическай үөскэбилэ уонна Өлүөнэ өрус кытыытыгар турар биир ааттаах айылҕа парката.

Сиһилии
Ленские столбы 2015 (121).JPG
Түүрдэр

Хоомей

Тывалыы хабарҕа ырыатын уопсай аата (тув. Хөөмей).

Сиһилии
Кыыллар

Саха ата

Саха атаһа — Саха Өрөспүүбүлүкэтин атыыһыта. Кини монгол атын уонна аттарын кытары тэҥнээтэххэ улуу.

Сиһилии
Саха ата.jpg
Дьокуускай

Саха Өрөспүүбүлүкэтин Национальнай библиотеката

Арассыыйа илин өттүгэр биир бөдөҥ библиотека.

Сиһилии
Муусука

Чолбон

Арассыыйаҕа билиниллибит, аан дойдуга биллибит саха рок бөлөҕө.

Сиһилии
Venus globe.jpg

ar: az: be: be-x-old: bg: cs: da: de: el: es: et: fa: fi: fr: he: hu: hy: it: ja: ka: kk: ko: lt: lv: nl: no: os: pl: pt: ro: sah: sr: sv: tr: uk: vi: zh: