Кэриэйэ Норуотун Демократическэй Өрөспүүбүлүкэтэ

Кэриэйэ Норуотун Демократическэй Өрөспүүбүлүкэтэ
Кэриэйэ Норуотун Демократическэй Өрөспүүбүлүкэтэ
	кэр. 조선민주주의인민공화국
Былаах	Дьаралык
	Өрөгөй ырыата Билэ:National Anthem of the Democratic People's Republic of Korea.ogg
Тэриллибит күнэ	балаҕан ыйын 9 күнэ 1948 сыл
Ил тыла	Кэриэй тыла
Киинэ	Пхеньян
Саамай улахан куораттар	Пхеньян, Хамхын, Кэсон, Синыйджу, Насон
Форма правления	унитарнай биир баартыйалаах чучхе сувереннай судаарыстыба, придерживающееся политики сонгун (де-юре); тоталитарнай диктатура (де-факто)[төрүтэ ыйыллыбатах 2584 күн]
Вечный президент; Председатель; Государственного совета; Председатель; Президиума ВНС; Председатель; Совета министров	Ким Ир Сен; Ким Чен Ын; ; Ким Ён Нам; ; Пак Пон Джу
	Территория
• Всего	120 540 км² (98-я в мире)
• % водной поверхности	4,87
	Нэһилиэнньэ
• Оценка	▲24 720 407 чел. (51-е)
• Плотность	198,3 чел./км²
	ВВП
• Итого (2015)	(111-й)
	ВВП (ППС)
• Итого	29,7 млрд долл.
• На душу населения	2300 долл.
	ВВП (номинал)
• Итого	16,2 млрд
• На душу населения	655
Названия жителей	хоту кэриэйдэр, хоту кэриэй
Валюта	северокорейская вона (KPW, код 408)
Интернет-домен	.kp
Код ISO	KP
Код МОК	PRK
Телефонный код	+850
Часовой пояс	UTC+9
Автомобильное движение	уҥа[d]
	Биики Хааһахха миэдьийэ билэлэр

Кэриэй Демократ Дьон Өрөспүүбүлүкэтэ — 1948 сыллаахха балаҕан ыйын 9 күнүгэр Кэриэй тумул арыытын соҕуруу чааһыгар үөскээбит Соҕуруу Кэриэйэ тэриллибитин кэннэ эппиэт курдук тэриллибит. Дойду бастакы салайааччытынан Ким Ир Сен (1912—1994) буолбута.

1950 сыллаахха икки Кэриэй дойду ыккардынан утарсыы үөскээн Кэриэй сэриитэ саҕаламмыта. 1950 сыллаахха бэс ыйын 25 күнүгэр Хотугу Кэриэйэ армията Соҕуруу Кэриэйэ сиригэр киирбитэ. Бу сэрии үс сыл устата буолбута. Соҕуруу Кэриэйэ өттүгэр Америка, Англия уонна да атын дойдулар сэриилэспиттэрэ, Хотугу Кэриэйэ өттүгэр Кытай армията сэриилэспитэ, Сэбиэскэй Сойуус сэриигэ кыттыбатаҕа да буоллар, Хотугу Кэриэйэҕэ улахан байыаннай көмө анаабыта. Бу сэриигэ икки өттүттэн 2,5 мөл. кэриэй өлбүтэ. 1953 сыллаахха быстах тупсуу баттанан сэрии

Хотугу Кэриэйэҕэ биир партиялаах социалистическэй режим бөҕөргөммүтэ. Сэрии кэннэ Ким Ир Сен Хотугу Кэриэйэҕэ диктатураны олохтообута. Бу бириэмэҕэ дойдуга Ким Ир Сен личноһын сүгүрүйүүтэ үөскүүр.

70-с сыллардаахха КДДӨ экономикатын сайдыыта тохтоон барбыта. Маҥнайгы сүрүн биричиинэлэртэн биирдэстэрэ 1974 сыллаах кризис кэннэ ниэп сыанатын үрдээһинэ буолар (Хотугу Кэриэйэ ниэбэ суох дойду), ону таһынан дойду байыаннай ороскуота эмиэ үрдүк этэ.

Дойду төрүттээчитэ Ким Ир Сен 1994 сыллаахха өлбүтүн кэннэ былаас кини уолугар, Ким Чен Ирга бэриллибитэ. 1996 сыллаахтан 1999 сыллаахха дылы Хотугу Кэриэйэҕэ улахан аччыктааһынтан 3 мөл. курдук киһи өлбүтэ.

Нэһилиэнньэтэ

Кэриэйэ Демократ Дьон Өрөспүүбүлүкэтэ — биир норуоттаах дойду буолар: кэриэйдэр 99 %тан тахса буолаллар. Аҕыйах кытай норуота баар (50 000 киһи кэриҥэ) уонна 1800 киһи кэриҥэ дьоппуон баар. Хотугу Кэриэйэҕэ киһи олоҕун уһуна — 68-69 сыл (ЦРУ сыаналааһынынан аан дойдуга 149-с миэстэ).

Кэриэй тылынан саҥараллар.

Быһаарыылар

↑ "Korea, North". Britannica Book of the Year 2014. London: Encyclopedia Britannica, Inc.. 2014. p. 642. ISBN 978-1-62513-171-3.
↑ Gross domestic product, nominal (англ.). ООН (Ахсынньы 2016). — ВВП, номинал. Дата обращения: 14 Муус устар 2017.

↑ Де-факто все полномочия Ким Ир Сена закончились с его смертью, 8 июля 1994 года.
Де-юре он находится у власти с 28 декабря 1972 года.

[1] "Korea, North". Britannica Book of the Year 2014. London: Encyclopedia Britannica, Inc.. 2014. p. 642. ISBN 978-1-62513-171-3.

[UN-GDP-3] Gross domestic product, nominal (англ.). ООН (Ахсынньы 2016). — ВВП, номинал. Дата обращения: 14 Муус устар 2017.

[2] Де-факто все полномочия Ким Ир Сена закончились с его смертью, 8 июля 1994 года.
Де-юре он находится у власти с 28 декабря 1972 года.

[1]

[комм. 1]

[2]