Табаһыт күнэ

УРУБИИКИ диэн сиртэн ылыллыбыт

Табаһыт күнэ - Саха сиригэр 1936 сылтан бэлиэтэнэр бырааһынньык.

Саха АССР Киин ситэриилээх кэмитиэтин (ЦИК) бөрөсүүдьүмэ 1936 сыл атырдьах ыйын 20 күнүгэр сылын ахсын сэтинньи 20 күнүгэр бэлиэтииргэ диэн уураах ылыммыт. 1967 сыллаахха Саха АССР Үрдүкү Сэбиэтин Бөрөсүүдьүмүн ыйааҕынан кулун тутар үһүс баскыһыанньатыгар бэлиэтэнэр буолбут[1].

1969 сыллаахха Саха сиригэр 360 тыһыынча хотугу таба баара ыйыллар, ол ССРС табатын ахсааныттан 15% ылар эбит. Ол сыл табаны иитииннэн өрөспүүбүлүкэҕэ 28 холкуос уонна 22 сопхуос дьарыктанар эбит. Олортон бөдөҥнөрө: "Аллараа Халыматааҕы" (Нижнеколымский) сопхуос - 36,2 тыһ. табалаах, "Муоматааҕы" сопхуос - 23,4 тыһ. табалаах, "Өлөөннөөҕү" - 28,2 тыһ., "Аллайыахатааҕы" - 23,6 тыһ., Алдан оройуонун "Доҕордоһуу" (Дружба) сопхуос - 9 тыһ. табалаах.

1964 сыллаахтан Саха АССР миниистирдэрин сэбиэтин уурааҕынан "Саха АССР чулуу табаһыта" (Лучший оленевод ЯАССР) диэн аат (сыбаанньа) иҥэриллэ сылдьыбыт. 1969 сыллаахха диэри 38 табаһыт, биригэдьиир наҕараадаламмыт[2].

Таба күнүгэр эрдэттэн бэлэмнэнэллэрэ, холкуос эбэтэр сопхуос киин уһаайбатыгар транспараан, истиэндэ, эркин хаһыаттарын ыйыыллара, хаартыска быыстапката баар буолара. Бырааһынньык үөрүүлээх мунньаҕынан аһыллара, киэһэ кулуупка кэнсиэр буолара. Нөҥүө күнүгэр таба сүүрдүүтэ уонна атын күрэхтэһиилэр буолаллара, онно атын нэһилиэктэртэн, оройуоннартан ыҥырыылаах ыалдьыттар кытталлара. Ол кэнниттэн үҥкүү (эбээннэргэ - һээдьэ, эбэҥкилэргэ - дэрэдэ) буолара.

Быһаарыылар

  1. "Табаһыт күнэ" бырааһынньыгы ыытыыны көһөрүү туһунан, Саха АССР Үрдүкү Сэбиэтин Бөрөсүүдьүмүн ыйааҕа, 1967
  2. Календарь знаменательных и памятных дат Якутской АССР на 1969 год