Саҥа дьыллааҕы маарка

Саҥа дьыллааҕы маарка — сорох дойдуларга Саҥа дьылга анаан оҥоһуллар уонна Саҥа дьыл иннинээҕи уонна Саҥа дьыл кэнниттэн ыытыллыбыт аккырыыккаларга, суруктарга уонна ыытыыларга төлүүр сыаллаах, Саҥа дьыллааҕы уруһуйдаах уонна Саҥа дьыллааҕы эҕэрдэлээх өҥнөөх почта маарката.

Ыт сылын кэриэһигэр (1957) дьоппуон Саҥа дьыллааҕы маарката, почта блокун көрүҥүнэн оҥоһуллубут(Sc #644)^{[^]}

Ойуулааһын

Аан дойду үгүс дойдуларыгар почта салааларыгар Саҥа дьылы көрсө өҥнөөх почта мааркаларын таһаараллар. Аны туран, ахсынньы бүтүүтүгэр эрэ буолбакка, сыл атын ыйдарыгар эмиэ тахсыахтарын сөп, араас дойдуга ылыллыбыт халандаардар уратыларынан сибээстээх^[1].

Устуоруйата

Рүкү арыыларыгар АХШ оккупационнай бырабыыталыстыбатын Саҥа дьыллааҕы маарката, 1956 (Sc #40)

Саҥа дьыллааҕы анал маарканы таһаарыы туһунан санаа аан бастаан 1904 сыллаахха Дания почта салайааччытыгар Эйнар Холбеллга киирбитэ. Данияҕа тахсыбыт бастакы Саҥа дьыллааҕы маарка номинала суох этэ уонна почта төлөбүрүн төлөөһүҥҥэ буолбакка, Саҥа дьыллааҕы эҕэрдэлэргэ анаммыта. Маннык мааркалар биллиилэрэ кыра-кыралаан улааппыта, уонна билигин да сорох Скандинавия дойдуларыгар оҥоһуллар. Үгэс буолбут тиэмэлэр: кыһыҥҥы пейзажтар, ороһуоспа харыйалара, хайыһардьыттар, салаасканан хатааһылыыллар оҕолор, хаар киһитэ уонна да атын кыһыҥҥы уонна Саҥа дьыл бырааһынньыгын бэлиэлэрэ.

Номиналлаах Саҥа дьыллааҕы тиэмэлээх почта мааркалара быдан кэлин тахсыбыттара: бастаан бу үгэс буолбут маркаларга Саҥа дьыллааҕы бэчээттэр этилэр, холобур 1931 сыллаах Парагвай маарката.

Дьоппуон таһаарыыта

Дьоппуон Саҥа дьыллааҕы маарката, 1935(Sc #222)

Дьоппуоҥҥа 1935 сылтан ыла Саҥа дьыллааҕы маарка бэчээттиир буолбуттара, бастаан эҕэрдэ аккырыыкалары төлүүргэ^[2]. Бастакы оннук мааркаҕа, кубархай кыһыл уонна кармин өҥнөөх(Sc #222), Фудзи хайата ойууламмыта. Марка 1935 сыллаахха ахсынньы 1 күнүттэн ахсынньы 31 күнүгэр диэри Саҥа дьыллааҕы аккырыыккаларга туттуллубута, оттон 1936 сыл тохсунньу 1 күнүттэн боростуой суруктары төлөөһүҥҥэ туттуллубута. 1936 уонна 1937 сыллаах таһаарыылар тэҥ этилэр — уонна биир өҥнөөхтөр(Sc #234, 256).

Үксүн, Дьоппуон Саҥа дьыллааҕы мааркалара кыра номиналлаах уонна стандартнай кээмэйдээх буолаллар. Үксүгэр илиҥҥи халандаарынан Саҥа дьылы көрсөрүн кытта сибээстээх куукулалары, оонньуур харамайдары уонна да атын оҕо оонньуурдарын, статуэткалары, остуоруйа дьоруойдарын мааскаларын^[1] уо. д. а. ойуулаан көрдөрөллөр. Бу курдук, 1950 сыллаахха бэчээккэ баабыр уруһуйдаммыта, 1951 сыллаахха — кроликтаах кыыс, 1953 сыллаахха — оонньуур ат, уонна 1957 сылтан бу сыллааҕы үгэс буолбута, хас Саҥа дьыл аайы, Дьоппуон халандаарынан, анал ааттаах^[1].

ССРС уонна Арассыыйа таһаарыылара

Бастакы бэчээт «Саҥа дьылынан!» ССРС-ка 1962 сыллаахха ахсынньыга тахсыбыта, тииһэ суох уонна тиистээх барылларынан (ЦФА [АО «Марка»] № 2802—2803), ол кэнниттэн маннык мааркалары сыл аайы таһаарар буолбуттара^[1]. Худуоһунньук А. Шмидштейн уруһуйуттан оҥоһуллубут 1962 сыллаахха тахсыбыт маарка Сир шарыгар Саҥа дьыллааҕы харыйа уонна эйэ холууба ойууланар. Аан бастаан маарка купонугар «Саҥа дьылынан!» диэн эҕэрдэ сурук тахсыбыта. Бу миниатюра Саҥа дьыллааҕы уратыта эмиэ аан бастаан ССРС почта мааркатыгар 1963 сыл бэлиэтэммитигэр көстөр, ол дьиҥинэн 1962 сыллаахха эргиэҥҥэ киирбитэ^[3].

Быһаарыылар

↑ ¹ ² ³ ⁴ Синегубов В. Новогодний калейдоскоп // Филателия СССР. — 1975. — № 12. — С. 59, IV с. обложки. — (Рубрика: Мир увлечений).
↑ Япония // Филателистическая география. Страны Азии (без СССР) / Н. И. Владинец. — М.: Радио и связь, 1984. — С. 155. — 176 с. (Дата обращения: 22 Балаҕан ыйын 2010)
↑ Обухов Е. С новым годом! С новой маркой! Архивная копия от 4 Кулун тутар 2016 на Wayback Machine // Почта России. — 2010. — № 12 (82). — С. 64—67.(Дата обращения: 2 Олунньу 2011)

Литэрэтиирэ

«Марки новогодние» // Большой филателистический словарь / Н. И. Владинец, Л. И. Ильичёв, И. Я. Левитас … [и др.]; под общ. ред. Н. И. Владинца и В. А. Якобса. — М. : Радио и связь, 1988. — С. 179. — 40 000 экз. — ISBN 5-256-00175-2.
Календарь филателиста на 1978 год. — М.: Связь, 1977. — С. 110.
Новый год в марках Архивная копия от 8 От ыйын 2008 на Wayback Machine // Интеррос. — 2007. — № 5.(Дата обращения: 24 Сэтинньи 2008)
Новогодние марки // Филателистический словарь / Сост. О. Я. Басин. — М.: Связь, 1968. — С. ?. — 164 с.
Scott 2007. Standard Postage Stamp Catalogue. — New York, NY, USA: Scott, 2006.(ааҥл.)

Сигэлэр

«Новогодняя тема в филателии, или „К нам едет Дед Мороз“» Архивная копия от 3 Ахсынньы 2007 на Wayback Machine — статья Андрея Гужновского на сайте Архивная копия от 18 Сэтинньи 2007 на Wayback Machine Союза филателистов России(Дата обращения: 24 Сэтинньи 2008)
Заметки(кыаллыбат сигэ) о новогодних марках различных стран мира на сайте «Stamplover»(Дата обращения: 24 Сэтинньи 2008)
Сайт, посвящённый выпускам Японии в честь Нового и китайского Нового года (начиная с 1950 года), включая их изображения(дьоп.)(Дата обращения: 24 Сэтинньи 2008)
Сясин Ю. А. Японские новогодние открытки «ненгадзё» (биллибэт). Клуб при Японском центре: Рубрика: Хобби. Владивосток: Японский центр во Владивостоке (11 Олунньу 2007). Дата обращения: 13 Ыам ыйын 2016. Архивировано 13 Ыам ыйын 2016 года.
Сясин Ю. А. Часть 2. Калейдоскоп открыток «ненгадзё» (биллибэт). Клуб при Японском центре: Рубрика: Хобби. Владивосток: Японский центр во Владивостоке (11 Ыам ыйын 2007). Дата обращения: 13 Ыам ыйын 2016. Архивировано 27 От ыйын 2012 года.
Сясин Ю. А. Японские новогодние открытки. Окончание (биллибэт). Клуб при Японском центре: Рубрика: Хобби. Владивосток: Японский центр во Владивостоке (17 Ахсынньы 2007). Дата обращения: 13 Ыам ыйын 2016. Архивировано 13 Ыам ыйын 2016 года.
New Year (англ.). PostBeeld (Нидерланды). — Сайт с каталогом марок мира на тему «Новый Год». Дата обращения: 17 Олунньу 2009.(кыаллыбат сигэ)

[Sine-1] ¹ ² ³ ⁴ Синегубов В. Новогодний калейдоскоп // Филателия СССР. — 1975. — № 12. — С. 59, IV с. обложки. — (Рубрика: Мир увлечений).

[Владинец-2] Япония // Филателистическая география. Страны Азии (без СССР) / Н. И. Владинец. — М.: Радио и связь, 1984. — С. 155. — 176 с. (Дата обращения: 22 Балаҕан ыйын 2010)

[Обухов-3] Обухов Е. С новым годом! С новой маркой! Архивная копия от 4 Кулун тутар 2016 на Wayback Machine // Почта России. — 2010. — № 12 (82). — С. 64—67.(Дата обращения: 2 Олунньу 2011)

[1]

[2]

[3]