Хуснуллин Марат Шакирзянович

УРУБИИКИ диэн сиртэн ылыллыбыт
Хуснуллин Марат Шакирзянович
Марат Хуснуллин правительство.JPG
Арассыыйа Федерациятын Бырабыытылыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччыта[d]
с 21 тохсунньу 2020
Төрөөбүтэ 9 атырдьах ыйын 1966({{padleft:1966|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:9|2|0}})[1] (58 саастаах)
Партия
Үөрэҕэ
Учуонай истиэпэнэ экэниэмикэ билимнэрин хандьыдаата[d]
Наҕараадалар
Бочуот уордьана «Аҕа дойду иннигэр үтүөлэрин иһин» уордьан мэтээлэ медаль ордена «За заслуги перед Отечеством» II степени медаль «За заслуги в проведении Всероссийской переписи населения» юбилейная медаль «В память 1000-летия Казани» орден «За заслуги перед Республикой Татарстан»
заслуженный строитель Российской Федерации
Логотип РУВИКИ.Медиа Биики Хааһахха миэдьийэ билэлэр

Марат Шакирзянович Хуснуллин (тат. Марат Шакирҗан улы Хөснуллин; төр. 1966 атырдьах ыйын 9 күнэ, Казан, Татар АССР, РСФСР, ССРС) — Арассыыйа судаарыстыбыннай деятелэ. 2020 сыл тохсунньу 21 күнүттэн (2024 сыл ыам ыйын 7 күнүттэн 13 күнүгэр диэри э. т.[2]) Арассыыйа Федерациятын бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччыта. Соҕуруу федеральнай уокурукка куратор[3]. Экэниэмикэ билимнэрин хандьыдаата.

Үөрэх

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

1983 сыллаахха Казанскай судаарыстыбыннай финансовай-экономическай институтка (КГФЭИ) үөрэнэ киирбитэ, ол гынан баран биир сылынан аармыйаҕа ыҥырыллыбыта. КГФЭИ-ни 1990 сыллаахха «экономика» идэтинэн бүтэрбитэ[4]. 2000 сыллаахха Улуу Британия Аһаҕас үнүбэрсиэтигэр «Идэтийбит менеджмент» диэн идэҕэ хаттаан бэлэмнэниини бүтэрбитэ[5]. 2006 сылтан экэниэмикэ билимнэрин хандьыдаата. Татаардыы уонна английскайдыы билэр[6][7].

Үлэ

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Татарстааҥҥа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

1983—1984 сс. — КГФЭИ-га опытнай установкалары обслуживайдыыр лаборант (үөрэҕи кытта биир кэмҥэ).

1984—1986 сс. — Сэбиэскэй Аармыйаҕа сулууспа[8].

1986—1987 сс. — КГФЭИ-га лаборант.

1987—1995 сс. — сүрүн бухгалтер, Казан куорат «Темп» тутар кооперативын бэрэссэдээтэлэ[8].

1995—1997 сс. — ООО «Интерпластсервис» генеральнай дириэктэрэ[8].

1997—2000 сс. — Казан куорат «Ак Барс» ООО Строительная торгово-промышленная фирматын генеральнай дириэктэрэ[8].

1999—2001 сс. — Прикамье территориальнай уокуругуттан Татарстаан Өрөспүүбүлүкэтин Судаарыстыбаннай Сэбиэтин дьокутаата. Татарстаан Өрөспүүбүлүкэтин тутууга, архитектураҕа уонна ОДьКХ министиэристибэтигэр сулууспалыы көһөн баран, норуот дьокутаатыттан аккаастаммыта[8].

2000—2001 — генеральнай дириэктэри солбуйааччы — ГУП ПЭО Татэнерго материальнай-техническэй ресурсаларга, инвестицияларга уонна тутууга дириэктэрэ.

11.05.2001 сылтан 18.11.2010 сылга диэри Татарстаан Өрөспүүбүлүкэтин тутууга, архитектураҕа уонна дьиэ-уот, коммунальнай хаһаайыстыба миниистирэ[8].

Москваҕа[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Михаил Мень, Сергей Собянин уонна Марат Хуснуллин куорат тутуутун бэлиитикэтин комплексын сэбиэтин мунньаҕар. 2014 сыл атырдьах ыйын 8 күнэ
Марат Хуснуллин Минстройга бастакы үлэ мунньаҕар. 2020 сыл тохсунньу 22 күнэ
Марат Хуснуллин уонна Владимир Путин, 2020 сыл кулун тутар 3 күнэ

2010 сыл сэтинньи 18 күнүгэр Хуснуллин Москва куорат куорат тутуутун Департаменын салайааччытынан анаммыта[8].

2010 сыл ахсынньы 2 күнүгэр куорат баһылыгын куорат сайдыытын бэлиитикэтигэр уонна тутууга солбуйааччы буолбута[8].

2011 сыл кулун тутарыгар Москва куорат куораты тутуу бэлиитикэтин уонна тутуутун бырабылыанньатын бэрэссэдээтэлинэн анаммыта[9].

Кини 2012 сыл тохсунньу — от ыйыгар куорат сакаастаабыт бырайыактарыгар бырайыактыыр докумуоннары көрүүнү салайбыта, ол түмүгэр бүддьүөт ороскуотун сорох пууннарын кыччатыы кыаллыбыта: тутуу ороскуота 20 %, ол эбэтэр 18,8 млрд солкуобайынан сыананы түһэрбитэ. Куорат эбийиэктэригэр бэдэрээтчиттэри быһаарар куонкурус түмүгүнэн, стартовай сыананы 9 %, ол эбэтэр 8,4 млрд солкуобайынан түһэрбитэ[10].

2012 сылтан ыла Хуснуллин мэрия салайыытын кытта тутуу салаатыгар докумуоннары ылыы бэрээдэгин чэпчэтэр электроннай докумуону салайыы систиэмэтин киллэрэр бырайыагы хонтуруоллуур буолбута, онон бары өҥөлөр, ол иһигэр сир учаастактарыгар куорат сайдыытын былааннарын ылыы, архитектурнай уонна куорат сайдыытын быһаарыылара, электроннай эбийиэктэр тустарынан көҥүллэри ылыы[11].

2013 сыллаахха тохсунньуга саҥа тэриллибит Архитектурнай сэбиэти салайбыта, бу сэбиэт куоракка биир кэлим куорат сайдыытын уонна архитектурнай бэлиитикэни олоххо киллэриини хонтуруоллуохтаах. Хуснуллинныын сөбүлэһэн, Арассыыйа уонна тас дойдулар экспердэрэ сэбиэккэ киирбиттэрэ[12]. Улахан суолталаах куорат учаастактарыгар куорат сайдыытын кэнсиэпсийэлэрин оҥорууга куонкурустары ыытыы үгэһэ үөскээбитэ[11].

Арассыыйа Федерациятын Бырабыыталыстыбатын вице-премьера[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

2020 сыл тохсунньу 21 күнүгэр РФ Бырабыыталыстыбатын вице-премьерынан анаммыта[13].

2020 сыллаахха тохсунньу 29 күнүттэн Хуснуллин Кырыым Өрөспүүбүлүкэтигэр уонна Севастопольга куратор буолбута. 2022 сыл муус устар ыйыттан Херсон уобалаһын, Запорожьены уонна Донбассы чөлүгэр түһэрии кураторынан эмиэ үлэлээбитэ[14].

Куораты тутар бэлиитикэтин эйгэтигэр саамай суолталаах бырайыактар

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Метрополитен сайдыыта[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

2011 сылтан ыла, Хуснуллин кыттыылаах, 101 км метро линиялара тутуллубуттара, ол иһигэр урут таһаҕас тиэйиитигэр эрэ туттуллар Москва Киин эргимтэтин пассажирдары тиэйиигэ 54 км улахан реконструкцията[15].

Куораты тутар бэлиитикэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

2011 сылтан Хуснуллин көҥүлэ суох тутууну боборго куораттааҕы хамыыһыйаны салайбыта. Хуснуллин Москва тутуу комплексын салайбыт 9 сылыгар киин куорат саҥардыы бырайыагын олоххо киллэрбитэ — эргэрбит элбэх кыбартыыралаах дьиэлэри көтүрүү уонна олохтоохторун саҥа дьиэлэргэ көһөрүү[7].

2013 сылтан Хуснуллин салалтатынан 2035 сылга диэри Москубаны сайыннарыы генеральнай былаанын, аннексияламмыт территориялары учуоттаан, оҥоруу бара турар[16].

2017 сыл бэс ыйга «Лужники» БСА саҥардыы үлэтэ эрдэ биллэриллибит болдьохтон биир сыл иннинэ түмүктэммитэ. 2018 сыллаахха Лужники 2018 сыллаахха футболга Аан дойду чөмпүйэнээтин ыытар сирэ буолбута[17].

Тырааныспар бэлиитикэ[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

Бырайыак ыарахан сыанатынан сибээстээн, Хуснуллин 2011 сыллаахха Московскай круговой суолга уонна Үһүс транспортнай кольцоҕа нагрузканы кыччатыахтаах уонна Москваҕа оройуоннар икки ардыларынааҕы сибээһи тупсарыахтаах 60 км усталаах Төрдүс транспортнай кольцо тутуутун быраҕыыны өйөөбүтэ. Бырайыак Хотугулуу-Арҕаа, Хотугулуу-Илиҥҥи хордалар уонна Соҕурууҥҥу рокада оҥорорго уларытыллыбыта[18].

Арассыыйа Бырабыыталыстыбатыгар

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

2020 сыл тохсунньу 21 күнүгэр Хуснуллин РФ бырабыыталыстыбатын бэрэссэдээтэлин солбуйааччынан Михаил Мишустинынан анаммыта.

2022—2023 сылларга Хуснуллин Украина байыаннай эпэрээссийэлэрин кэмигэр икки теракт кэнниттэн Крым күргэтин чөлүгэр түһэриини хонтуруоллаабыта[7].

Наҕараадалар уонна бочуоттаах сыбаанньалар

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Марат Хуснуллин 8-с Москатааҕы урбанистическай форумҥа. 2018 сыл от ыйын 18 күнэ
  • «Бүтүн Арассыыйатааҕы нэһилиэнньэ биэрэписин ыытыыга килбиэнин иһин» мэтээл (2002)
  • «Казань 1000 сылын кэриэһигэр» мэтээл (2005)
  • «Арассыыйа идэлээх сойуустарыгар 100 сыл» мэтээл (2005)
  • Татарстаан Өрөспүүбүлүкэтин Миниистирдэрин Кабинетын махтал суруга (2007)
  • Татарстаан Өрөспүүбүлүкэтин Бэрэсидьиэнин махтал суруга (2008) (2010)
  • «Аҕа дойду иннигэр үтүөлэрин иһин» уордьан мэтээлэ II истиэпэннээх (2008)[19]
  • «Татарстаан Өрөспүүбүлүкэтин иннигэр үтүөлэрин иһин» уордьан (2010)
  • «Арассыыйа Олорор дьиэ-уот коммунальнай хаһаайыстыба бочуоттаах үлэһитэ» бочуоттаах сыбаанньа (2010)
  • Арассыыйа Федерациятын Үтүөлээх тутааччытын бочуоттаах аата (2013 сыл ахсынньы 21 күнэ) — тутуу эйгэтигэр ситиһиилэрин уонна өр сылларга үтүө суобастаахтык үлэлээбитин иһин[20]
  • Арассыыйа Федерациятын Тутуу уонна дьиэ-уот коммунальнай хаһаайыстыба министиэристибэтин Бочуоттаах бэлиэтэ (2016)
  • «„Российские железные дороги“ ОАО сайдыытыгар өҥөлөрүн иһин» 2-с истиэпэннээх бэлиэ (2016)[21]
  • «Айылҕаны харыстааһыҥҥа бочуоттаах үлэһитэ» бэлиэ (2016)
  • Бочуот уордьана (2018)[22]

Бас билии

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]

2011 сыллаахха Хуснуллин Кремльтан ырааҕа суох 186,7 м² иэннээх кыбартыыра атыыласпыта. Ону 2016 сыллаахха кыыһыгар Маликаҕа бэлэхтээбитэ.

2020 сыллаахха СМИ-лэр Москваҕа Серебряный Бор диэн сиргэ Хуснуллин ырыынак сыанатынан 1 миллиард солкуобай кэриҥэ сыаналаах дыбарыаска олорор диэн суруйбуттара.

Быһаарыылар

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
  1. ↑ 1 2 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/FR/TXT/PDF/?uri=OJ:L:2022:042I:FULL&from=FR
  2. ↑ Правительство России переходит в статус и.о. до назначения нового состава. TACC. Дата обращения: 7 Ыам ыйын 2024.
  3. ↑ Михаил Мишустин назначил вице-премьеров кураторами федеральных округов. Дата обращения: 19 От ыйын 2021. Архивировано 19 От ыйын 2021 года.
  4. ↑ Хуснуллин Марат Шакирзянович. Дата обращения: 4 Балаҕан ыйын 2013. Архивировано из оригинала 30 Тохсунньу 2013 года.
  5. ↑ Marat Khusnullin // Коммерсантъ.
  6. ↑ Поймали за язык
  7. ↑ 1 2 3 Энциклопедия ТАСС. Хуснуллин Марат Шакирзянович
  8. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Хуснуллин Марат Шакирзянович — Биография. Дата обращения: 4 Балаҕан ыйын 2013. Архивировано из оригинала 7 Атырдьах ыйын 2013 года.
  9. ↑ Ъ-Справочник. Дата обращения: 4 Балаҕан ыйын 2013. Архивировано из оригинала 6 Балаҕан ыйын 2013 года.
  10. ↑ М.Хуснуллин подвел итоги деятельности Стройкомплекса Москвы за семь месяцев 2012 года
  11. ↑ 1 2 Заседание Правительства Москвы
  12. ↑ Архитектурный совет Москвы возглавил Кузнецов(кыаллыбат сигэ)
  13. ↑ Новый состав правительства. Полный список. РБК. Дата обращения: 21 Тохсунньу 2020.
  14. ↑ Как Марат Хуснуллин будет восстанавливать Херсон, Запорожье и Донбасс | Республика Крым(биллибэт). ФедералПресс. Дата обращения: 23 Ыам ыйын 2022.
  15. ↑ Стоимость строительства метро в Москве снизили на 25 %. Дата обращения: 4 Балаҕан ыйын 2013. Архивировано из оригинала 18 Бэс ыйын 2013 года.
  16. ↑ Марат Хуснуллин: «В Москве будет построено 300 гостиниц». Дата обращения: 4 Балаҕан ыйын 2013. Архивировано из оригинала 18 От ыйын 2013 года.
  17. ↑ Марат Хуснуллин: Реконструкцию «Лужников» можно начать лишь в мае 2014 года
  18. ↑ Более 230 км дорог реконструируют в Москве за три года — Хуснуллин
  19. ↑ Deputy Mayor for Urban Development and Construction / Marat Khusnullin / The official website of the Mayor and the Government of Moscow. web.archive.org (9 Атырдьах ыйын 2016). Дата обращения: 1 Кулун тутар 2022.
  20. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 21 декабря 2013 г. № 929 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»
  21. ↑ Фотофакт. www.gudok.ru. Дата обращения: 20 Ахсынньы 2016.
  22. ↑ Указ Президента Российской Федерации от 27 декабря 2018 года № 756 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»

Сигэлэр

[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]
Төрдө — «https://sah.ruwiki.ru/w/index.php?title=Хуснуллин_Марат_Шакирзянович&oldid=683720»