Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сылын бэлиэтээһин
| Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сылын бэлиэтээһин | |
|---|---|
 | |
| Күнэ | 2024 - 2025 сыллар |
| Сирэ |
.svg){kind=small} Арассыыйа |
| Ситм-сир | may9.ru |
Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сылын бэлиэтээһин — Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сылын чиэһигэр бүтүн Арассыыйа үрдүнэн уонна тас дойдуларга киэҥ далааһыннаах бырагыраама. 2024—2025 сылларга 170-тан тахса тэрээһин былааннанар.
Тэрээһин
2023 сыл от ыйын 31 күнүгэр Арассыыйа бэрэсидьиэнэ Владимир Путин Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сыллаах үбүлүөйүн бэлэмнэнии уонна бэлиэтиир туһунан ыйаахха илии баттаабыта. Бырабыыталыстыбаҕа Кыайыы тэрийэр хамыыһыйатын кытта улахан суолталаах кыргыһыылары бэлиэтиир тэрээһиннэри, ону тэҥэ тас судаарыстыбалар салайааччылара кыттыылаах тэрээһиннэри бэлэмниир уонна ыытар былааны оҥорон бигэргэтэр сорук туруорулунна. Арассыыйа тас сибээһин министиэристибэтигэр бырааһынньыгы ыытыыга политическай уонна дипломатическай көмөнү оҥорорго, федеральнай уонна эрэгийиэннээҕи уорганнарга бэлэмнэниигэ кыттыыны ылалларыгар, бэтэрээннэргэ көмөлөһөллөрүгэр уонна олохтоох былаас уорганнарыгар байыаннай көмүү сирдэрин ыраастыырга көмөлөһөргө сорудахтаатылар.
2023 сыл атырдьах ыйыгар бэрэсидьиэн Кыайыы 80 сылын бэлиэтиир тэрээһини бэлэмнээһиҥҥэ уонна ыытыыга Тэрийэр хамыыһыйаны оҥоһуллуутун туһунан ыйаахха илии баттаабыта[1].
2024 сыл ыам ыйын 18 күнүгэр Арассыыйа бырабыыталыстыбата Кыайыы 80 сыллаах үбүлүөйүгэр бэлэмнэнии уонна бэлиэтээһин туһунан былаанын бигэргэппитэ[2].
Кыайыы 80 сылын көрсө 2025 сыл тохсунньутугар Дьокуускай куорат Аҕа дойду Улуу сэриитин саллааттарын, ону тэҥэ АБДь зонатыгар Арассыыйа сэбилэниилээх күүстэрин сулууспалаахтарын кэриэһигэр муус скульптураларынан киэргэтиллибитэ[3].
Саха Сиригэр Ил Дархан Айсен Николаев көҕүлээбит аахсыйата «Кыайыы Знамята» эстэпиэтэ ыытылар. Аахсыйа 19 оройуоҥҥа тэриллэн ыытылынна: Мэҥэ Хаҥалас, Амма, Уус Маайа, Нерюнгри, Уус Алдан, Чурапчы, Таатта, Томпо, Өймөкөөн, Кэбээйи, Нам, Хаҥалас, Горнай, Бүлүү, Үөһээ Бүлүү, Ньурба, Сунтаар уонна Мииринэй. Эстэпиэтэ Дьокуускайга Улуу Кыайыы күнүгэр, ыам ыйын 9 күнүгэр, түмүктэниэ[4][5].
- Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сылын чиэһигэр Дьокуускай муус скульптуралара (2025)
Атын дойду ыалдьыттара
- Словакия — премьер-миниистир Роберт Фико 2024 сыллаахха ахсынньы 27 күнүгэр Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сылын бэлиэтииргэ Владимир Путин официальнай ыҥырыытын ылыммытын туһунан эппитэ[6].
- Сербия — дойду бэрэсидьиэнэ Александр Вучич[7].
- Индонезия — бэрэсидьиэн Прабово Субианто Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сылын көрсө Москваҕа кэлэн ыҥырыы ылла[8].
- Бразилия — бэрэсидьиэн Луис Инасиу Лула да Силваны Владимир Путин Арассыыйаҕа Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сылын көрсө ыҥырбыта, бэрэсидьиэн кэлэрин бигэргэппитэ[9].
Тас дойдуларга бырааһынньык
Кыайыы 80 сыла үгүс СНГ дойдуларыгар киэҥник бэлиэтэнэрэ былааннанар. 2023 сыл ахсынньытыгар Арассыыйа бэрэсидьиэнэ ыытыллыбыт видео-ыҥырыытыгар СНГ бырабыыталыстыбаларын баһылыктарын сэбиэтин мунньаҕын кыттыылаахтарыгар, Арассыыйа «уопсай ааспыт өйдөбүлүн харыстааһын, устуоруйаны сымыйалыыр уонна нацизмы өрө тутар сорунуулары утары охсуһуу боппуруостарыгар бииргэ үлэлээһини салҕыыр соруктаах» диэн эппит[10].
Арассыыйа бырабыыталыстыбатын баһылыга Михаил Мишустин бэлиэтээбитинэн, «Өлбөт үйэлээх полк» Норуоттар икки ардыларынааҕы хамсааһын баһылыктааһыныгар ыытыллар акциялар, хаамыылар ураты суолталаахтар[11].
Үбүлүөйдээх сылга байыаннай көмүү сирдэрин, ол иһигэр тас дойдуларга, тупсарыы былаан баар.[12].
Россотрудничество Кыайыы 80 сылыгар анаан аан дойду араас дойдуларыгар, ол иһигэр Арассыыйаҕа доҕор буолбатахтарга, 200-чэ тэрээһини бэлэмнээбит[13].
Кыайыы 80 сылыгар өйдөбүнньүк бэлиэлэр
Арассыыйа бэрэсидьиэнин ыйааҕынан «Аҕа дойду Улуу сэриитигэр Кыайыы 80 сыла 1941—1945 сс.» үбүлүөй мэтээлэ олохтоммута.
Быһаарыылар
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 09.08.2023 № 602 ∙ Официальное опубликование правовых актов. publication.pravo.gov.ru (9 Атырдьах ыйын 2023). Дата обращения: 19 Сэтинньи 2024.
- ↑ Распоряжение от 17 мая 2024 г. № 1174-р. Правительство России (17 Ыам ыйын 2024).
- ↑ Ледовые скульптуры, посвященные 80-летию Победы. AiF (17 Тохсунньу 2025). Дата обращения: 17 Тохсунньу 2025.
- ↑ «Кыайыы Знамята» — Кэбээйи улууһугар (якут.). https://sakha-sire.ru. Sakha-sire.ru (10 Кулун тутар 2025). Дата обращения: 10 Кулун тутар 2025.
- ↑ «Кыайыы Знамята» Ленскэйгэ тиийдэ (якут.). https://sakha-sire.ru. Sakha-sire.ru (1 Кулун тутар 2025). Дата обращения: 10 Кулун тутар 2025.
- ↑ "Фицо принял приглашение Путина посетить празднование 9 Мая". 27.11.2024. https://ria.ru/20241127/fitso-1985977709.html. Retrieved on 2024-11-27.
- ↑ "Фицо считает личным долгом посетить Москву в День Победы". 12.12.2024. https://tass.ru/mezhdunarodnaya-panorama/22647307. Retrieved on 2024-12-12.
- ↑ "При полном параде: президента Индонезии пригласили на 80-летие Победы 9 мая". 2024-12-28. https://iz.ru/1815192/anastasiia-kostina/pri-polnom-parade-prezidenta-indonezii-priglasili-na-80-letie-pobedy-9-maya. Retrieved on 2025-01-13.
- ↑ "Путин пригласил Лулу да Силву на празднование 80-летия Победы". 27.01.2025. https://ria.ru/20250127/pobeda-1995785476.html?in=l. Retrieved on 2025-01-27.
- ↑ "Россия продолжит борьбу с фальсификацией истории | Победа РФ | Новость от 18.12.2023". 2023-12-18. https://pobedarf.ru/2023/12/18/rossiya-prodolzhit-borbu-s-falsifikacziej-istorii/. Retrieved on 2024-11-19.
- ↑ "Победу над нацизмом отметят с размахом | Победа РФ | Новость от 19.12.2023". 2023-12-19. https://pobedarf.ru/2023/12/19/pobedu-nad-naczizmom-otmetyat-s-razmahom/. Retrieved on 2024-11-19.
- ↑ Правительство утвердило план мероприятий по подготовке и проведению празднования 80-й годовщины Победы в Великой Отечественной войне 1941–1945 годов. government.ru (8 Ыам ыйын 2024). Дата обращения: 19 Сэтинньи 2024.
- ↑ "Россотрудничество проведет около 200 мероприятий к 80-летию Победы в разных странах". 2025-01-29. https://tass.ru/obschestvo/23000897. Retrieved on 2025-01-29.