Аҕа Эдда

УРУБИИКИ диэн сиртэн ылыллыбыт
Аҕа Эдда
Жанр Сага уонна ырыа
Ааптар Сэмунд Толкуйдаах
Оригинал тыла былыргы ислаан тыла
Логотип РУВИКИ.Медиа Биики Хааһахха миэдьийэ билэлэр

«Аҕа Эдда» — скандинав номох уонна устуоруйа дьоруойдарын уонна таҥараларын туһунан былыргы ислаан ырыаларын хомуурунньуга. XIII үйэҕэ сыһыаннаһар рукопись, ааптара Сэмунд Мындыр. Ол эрээри хас да ислаан скалдара ырыалар кинилэр айбыттара дииллэрэМихаил Стеблин-Каменский санаатынан, ырыалар сүрүнэ соҕуруу ниэмэстэртэн төрүттээх[2].

Ис хоһооно

Аҕа Эдда икки чааһыттан турар: Таҥаралар туһунан ырыалар уонна Дьоруойдар туһунан ырыалар

Таҥаралар туһунан ырыалар

  • Вёльва билгэтэ (Völuspá)
  • Уһун Этиилэрэ (Hávamál)
  • Вафтруднир Этиилэрэ (Vafþrúðnismál)
  • Гримнир Этиилэрэ (Grímnismál)
  • Скирнир айана (Skírnismál)
  • Харбард туһунан ырыа (Hárbarðsljóð)
  • Хюмир туһунан ырыа (Hymiskviða)
  • Локи мөккүөрэ (Lokasenna)
  • Трүм туһунан ырыа (Þrymskviða)
  • Альвис Этиилэрэ (Alvíssmál)

Дьоруойдар туһунан ырыалар

  • Вёлунд туһунан ырыа
  • Хельга туһунан ырыа
  • Грипир билгэтэ(Grípisspá)
  • Регин этиилэрэ (Reginsmál)
  • Фафнир этиилэрэ (Fáfnismál)
  • Сигрдрива этиилэрэ (Sigrdrífumál)
  • «Сигурд туһунан ырыалар» быһа тардыыта (Brot af Sigurðarkviðu)
  • Гудрун туһунан Бастакы Ырыа (Guðrúnarkviða in fyrsta)
  • Сигурд туһунан Кылгас ырыа (Sigurðarkviða in skamma)
  • Хелга Брюнхильд айана (Helreið Brynhildar)
  • Нифлуннар өлөрүүлэрэ (Dráp Niflunga)
  • Гудрун туһунан Иккис Ырыа (Guðrúnarkviða in forna)
  • Гудрун туһунан Үһүс Ырыа (Guðrúnarkviða in þriðja)
  • Атли туһунан гренлан ырыа (Atlakviða)
  • Речи Атли гренлан этиилэрэ
  • Гудрун киксэриитэ (Guðrúnarhvöt)

Устуоруйа параллеллара

Аҕа Эдда Омуктар улуу көһүүлэрин көрдөрөр, чуолаан, готтар уонна гуннар кыргыһыылара.

  • Атли — Брүнхиилда, аҕата Будли.
  • Гуннар — бургуннар ыраахтааҕылара Гундахар (V үйэ)[4]
  • Ёрмунрекк — готтар ыраахтааҕылара Германарих (IV үйэ)[5].

Эбии маны көр

Быһаарыылар