Франц Фердинанд

Франц Фердинанд
Франц Фердинанд
	Franz Ferdinand
Его Императорское Высочество Эрцгерцог и Кронпринц Австрийский
	19 мая 1896 года — 1914 сыл бэс ый 28 күнүгэр
Монарх	Франц Иосиф I
Предшественник	Карл Людвиг (1889—1896)
Преемник	Карл (1914—1916)
Төрөөбүтэ	18 ахсынньы 1863[…]; Грац[d], Австрийская империя[d];
Өлбүтэ	28 бэс ыйын 1914[…] (50 сааһыгар); Сараево, Австро-Венгрия[d];
Көмүллүбүт сирэ	замок Артштеттен[d];
Ууһа	Габсбург-Лотарингский дом[d] и Дом Австрия-Эсте[d]
Династия	Габсбург-Лотарингский дом
Аҕата	Карл Людвиг
Ийэтэ	Мария Аннунциата
Кэргэн	София Хотек
Оҕолоро	герцоги Максимилиан (1902—1962) и Эрнст (1904—1954), дочь София (1901—1990)
Итэҕэлгэ сыһыана	Католик Таҥара дьиэтэ
Автограф
Монограмма
Звание	генерал от кавалерии[d]
	Биики Хааһахха миэдьийэ билэлэр

Франц Фердинанд Карл Людвиг фон Австрия-Эсте (эрцгерцог д’Эсте), (ниэм. Franz Ferdinand von Österreich-Este; 18 декабря 1863 года, Грец, Австрия империята — Бэс ыйын 28 к. 1914 с., Сарай, Австро- Венгрия) — Австрия эрцгерцога, 1896 сылтан Австро- Венгрия бүрүстүөлүн нэстилиэнньигэ. Кавалерия генерала (1899). Данила Илич диэн киһи террорун бөлөҕөр киирэр Гаврил Принцип диэн ааттыаах омугунан серб устудьуона өлөрбүт^[4], бу өлөрүү аан дойдуга бэлиитикэ кириисиһин түргэтэппитэ, түмүгэр Бастакы аан дойду сэриитэ саҕаламмыта.

Эрцгерцог Франц Фердинанд (уҥа) дьиэ кэргэнинээн.

Импэрээтэр быраатын бэлиитикэттэн тэйиччи тутар этэ, ол эрээри, Франц Фердинанд бөрүстүөлгэ олорор түгэнигэр дойду бэлиитикэлии тутулун уларытар былааннааҕа: Австро-Венгрия оннугар Австро-Венгрия-Славия диэн холбоһуктаах штааттары оҥороору гынара. Ол кини санаатыгар дойдуга омугунан атааннаһыыны сымнатар кыахтааҕа. Ол эрээри сорох серб бэлиитиктэрэ ол бырайыагы сөбүлээбэт этилэр, тоҕо диэтэххэ оччоҕо кинилэр соҕуруу славяннары Улуу Сербия аннынан холбуур былааннара тохтуон сөбө.

Өлөрүү

Эрцгерцог Сараевоҕа (Босния уонна Герцеговина киин куоратыгар) 1914 сыл бэс ыйын 28 күнүгэр ыалдьыттыы тиийбитэ. Бастакы буомба соругун сиппэтэҕэ. Онон террористар сорохторо саһан хаалбыттара. Эрц-герцог тэрээһиннэргэ кыттыбыта, онтон төннөн иһэн массыыната тоҕо эрэ биир сиргэ тохтоон ылбыт кэмигэр террористартан биирдэстэрэ Гаврило Принцип ол сиргэ баар буолан биэрбитэ, уонна бастаан эрц-герцог ойоҕун Софияны искэ бэстилиэтинэн ыппыта, иккис ытыытынан эрц-герцогы монньуга таппыта. Герцогиня тута өлбүтэ, Франц Иосиф бааһыран баран 10 мүнүүтэнэн өлбүтэ.

Өлөрүү содула

Франц Фердинанд серб террористарын илиититтэн өлбүтүн кэннэ Австро-Венгрия Сербияҕа ультиматум түһэрбитэ. Сербияны Арассыыйа импиэрийэтэ өйөөбүтэ, онон Аан дойду Бастакы сэриитэ саҕаламмыта.

Франц Фердинанд оҕолоро тэҥэ суох ыалга төрөөбүт буоланнар (морганатическай брак) Франц Иосиф I ыраахтааҕы саҥа нэстилиэнньигинэн 1906 сыллаахха өлбүт Фарнц Фердинанд бииргэ төрөөбүт быраатын Отто уола, 27 саастаах эрцгерцог Карл буолбута. 1916 сыллаахха Карл Австро-Венгрия тиһэх ыраахтааҕыта буолбута.

Сигэлэр

Франц-Фердинанд // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
Франц Фердинанд / Котова Е. В. // Уланд — Хватцев. — М. : Большая российская энциклопедия, 2017. — С. 545—546. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 33). — ISBN 978-5-85270-370-5.
Lampe, John R. Yugoslavia as History: Twice There Was a Country. — Cambridge University Press, 2000. — 487 p. — ISBN 0521774012, 9780521774017
Вулманс Сью, Грег Кинг Первая мировая. Убийство, развязавшее войну. — М., 2014. — С. 136—137.

Быһаарыылар

↑ ^1,0 ^1,1 Franz Ferdinand, archduke of Austria-Este // Encyclopædia Britannica (англ.)
↑ ^2,0 ^2,1 Lundy D. R. Maximilian Prinz von Baden // The Peerage (англ.)
↑ ^3,0 ^3,1 Франц Фердинанд // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ Lampe, 2000

[_f75fdfa260db129f-1] 1,0 ^1,1 Franz Ferdinand, archduke of Austria-Este // Encyclopædia Britannica (англ.)

[_522e6c1f288617d1-2] 2,0 ^2,1 Lundy D. R. Maximilian Prinz von Baden // The Peerage (англ.)

[_52e23352526ac349-3] 3,0 ^3,1 Франц Фердинанд // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[Lampe—2000——-4] Lampe, 2000

[1]

[2]

[3]

[4]