Филиппов Алексей Семенович (Хоҥкуй Өлөксөй)

УРУБИИКИ диэн сиртэн ылыллыбыт

Филиппов Алексей Семенович сахалыы аата Хоҥкуй Өлөксөй — тоҕус уолун сэриигэ ыыппыт Ньурба оройуонун Хаҥалас нэһилиэгин (билигин Чаппанда) олохтооҕо.

Кэргэнэ Марфа Николаевна. Чаппандаттан 5 биэрэстэлээх Бөкүнэй диэн алааска олорбуттар. Отутус сылларга «Социализм суола» холкуоска киирбиттэр, сүөһүлэрин холбообуттар. Сэрии иннигэр буолбут кураан дьылларга холкуоска биэрбэккэ бэйэтигэр хаалларбыт кыл муҥхата абыраабытын туһунан кэпсээн баар эбит. Уолаттарын кытта балыктаан, чугас ыалларын эмиэ аһаппыттарын туһунан хойукка дылы кырдьаҕастар кэпсииллэрэ үһү.

1941 сыл балаҕан ыйын 21 күнүгэр 7 уолун Ньурбаттан, ахсыс уолун Данилы Алдантан аармыйаҕа ылбыттар. Тохсус ыарыһах уолун Афанасийы 1942 сыл бэс ыйыгар ылбыттар. Олортон сэттэтэ Иван, Данил, Гаврил, Егор, Алексей, Григорий уонна Павел сэриигэ өлбүттэр. Онтон ыарыһах уола Афанасий доруобуйатынан сыыйыллан төннөн кэлэн, кэргэннэн, кыыстанан баран сотору буолаат дойдутугар өлбүт.

Бэһис уола Петр Алексеевич Захаров, 1915 сыллааҕы төрүөх, старшай сержант сыбаанньалаах 1945 сыл күһүнүгэр тыыннаах эргиллибит. Билэр киһи Ян Яковлев суруйарынан «сүрдээх сытыы-хотуу, турбут-олорбут, саҥарбыт-иҥэрбит, ортоку үрдүнэн уҥуохтаах уол оҕото» эбит[1]. Бу киһи кэргэннэнэн 6 оҕону төрөппүт, барыларын үөрэхтээбит, үлэһит оҥортообут. 1990 сыллаахха өлбүт.

Хоҥкуй Өлөксөй улахан уола Уйбаан сэриигэ барыан иннинэ уоллаах кыыс оҕолордоох эбит. Атыттар кэргэннэммэккэ сылдьан аармыйаҕа барбыттар. Байбал 1944 сыллаахха олунньу 7 күнүгэр Псков уобалаһыгар Даманкино дэриэбиэҕэ өлбүт, онно көмүллүбүт. Атын өлбүт уолаттар сураҕа суох сүппүттэр, ханна, хаһан өлбүттэрэ биллибэт.

Хоҥкуй Өлөксөй кэлин «эдэр дьахтарга оҕо оҥорон онус уолун Онотуору төрөппүтэ» диэн сиэнэ суруйар[2].

Быһаарыылар

  1. Сэриигэ 9 уолун атаарбыт сүдү кырдьаҕаска сүгүрүйэбин. Я. А. Яковлев
  2. Петрова (Филиппова) Валентина Афанасьеван. Эһэм Хоҥкуй Өлөксөй уонна аҕам Аппанаас.